Bakır Hangi Alanlarda Kullanılır?

“Bakır hangi alanlarda kullanılır?” sorusuna; inşaat, otomotiv, kimya ve kuyumculuk sektörleri başta olmak üzere pek çok alanda kullanılır, şeklinde yanıt verilebilir.

Bakır, geçmişte silah yapımında kullanılırken günümüzde ise elektronik sanayide yaygın olarak tercih edilir Ayrıca günümüzün modern dünyasında elektrik kablolarında, teknolojik aletlerde ve mutfak araç gerçeklerinde de bakıra rastlamak mümkündür. Bununla birlikte bakır, dayanıklı ancak zamanla yıpranabilen bir yapıya sahiptir. Bakırın geri dönüştürülmesi; yeni projelerde kullanılmasını, çevre kirliliğinin azalmasını ve geri dönüşüme katkıda bulunmayı da sağlar.

Bakır elementinin pek çok sektörde kullanılmasının nedenlerinden biri de dayanıklılık ve esnekliktir. Kolaylıkla farklı formlara getirilmesi sayesinde zaman ve bütçe tasarrufu sağlar. Bundan dolayı bakır, geçmişte taşlarla dövülerek kap kaşık yapımında ve silah üretiminde yaygın biçimde kullanılmıştır. Günümüzdeyse daha çok elektronik sanayide kullanımına ihtiyaç duyulur. Son yıllardaysa otomotiv ve inşaat sektöründeki gelişmeler nedeniyle bakıra duyulan ihtiyaç artmıştır.

Bakır Madeni Hangi Alanlarda Kullanılır?

“Bakır hangi alanlarda kullanılır?” sorusuna; tercih edildiği sektörlerin başında elektrik ve elektronik sanayi gelir, şeklinde yanıt vermek mümkündür. Bunun sebebi ise bakırın yüksek ısı ve elektrik iletkenliğidir. Aynı zamanda inşaat sektöründe dayanıklılığı artırmak amacıyla çatılarda ve su borularında yaygın olarak kullanılır.

Söz konusu uygulamalar inşaatlarda hem estetik görünür hem dayanıklılığı artırır. Ayrıca bakır, otomotiv sektöründe elektrikli araçların bataryalarını imal etmek için de ihtiyaç duyulan bir metaldir. Bununla birlikte ısı ve elektrik iletkenliğinin yüksek olması da batarya üretiminde bakır elementini öne çıkarır. Ek olarak kimya uygulamalarında, madencilikte ve kuyumculukta da bakıra rastlamak mümkündür.

Elektrik ve Elektronik Sanayi

“Günümüzde en çok bakır nerelerde kullanılır?” sorusuna; elektrik ve elektronik sanayi sektöründe kullanımı yaygındır, şeklinde yanıt vermek mümkündür. Güçlü bir element olan bakır, elektronik sanayinin gelişmesiyle birlikte daha çok rağbet görmüştür. Yüksek iletkenliği sayesinde elektrik kabloları başta olmak üzere birçok elektronik aksamın işleyişinde kullanılır. Bakırın elektrik ve elektronik sanayide hangi ürünlerin üretiminde kullanıldığı aşağıda yer verilmiştir:

• Elektrik kabloları
• Devre kartları
• Motor sargıları
• Elektrik bağlantı parçaları
• Isıtma ve soğutma sistemleri

Bakır, ısıyı ve elektriği çok iyi şekilde iletir. Bundan dolayı elektrik ve elektronik sektöründe bakırın kullanımına daima ihtiyaç duyulur. Aynı zamanda ısıtma ve soğutma sistemlerinde çok kullanışlı bir metaldir. Isıyı hızla ve etkin bir şekilde ileterek sistemlerin kusursuz çalışmasına destek olur. Ayrıca ısıyı iyi dağıtma özelliği sayesinde de elektronik cihaz devrelerinde kullanıma uygundur. Böylelikle elektronik cihazlarda ısının tek bir noktaya birikmesini engelleyerek genele yayılmasını sağlar. Bununla birlikte ısıya bağlı arıza ve sorunları ortadan kaldırılmasını mümkün kılar.

İnşaat Sektörü

Bakır, inşaat sektöründe elektrik tesisatı kurmak için kullanılır. Böylelikle yeni inşa edilen yapılarda elektrik akımının hızlı ve güvenli olması sağlanır. Aynı zamanda prizlerde, avizelerde ve internet bağlantılarında da bakırdan imal edilen elemanlar tercih edilir. Binanın su tesisatını inşa ederken de bakır kullanmak mümkündür. Korozyona dayanıklı bir metal olması sebebiyle boruların uzun yıllar sorunsuz şekilde kullanılmasını sağlar. İlgili matelin en önemli özelliklerinden biri de paslanma ve oksitlenmeye karşı dayanıklı olmasıdır. Bu sayede insanlara temiz su ulaşmasını da mümkün kılar. Ek olarak diğer birçok metale oranla uygun fiyatlı olması da maliyet tasarrufu açısından önemli bir avantajdır.

İnşaat sektöründe bakır, yapıların çatısını yaparken kullanılan bir metaldir. Bir binanın en önemli bölümü olan çatıların korozyona karşı dayanıklı olmasını sağlar ve kötü hava koşullarına karşı koruma kalkanı görevine sahiptir. Yağışlar dolayısıyla bina içerisine su akmasını da engeller. Buna karşın diğer metallere göre daha hafif olması da bina üzerinde fazla yük oluşmasının önüne geçer. Bununla birlikte son dönemde binaların ısıtma ve soğutma sistemlerinde de bakır kullanılır. Merkezi sistemli apartmanlar, bakır boru ve bileşenler sayesinde başarılı bir iklimlendirme avantajı sunar. Enerji verimliliğini artırır, ısının hızla değişmesini sağlar ve tüm mevsimlerde ideal bir sıcaklığı korur.

Otomotiv Sektörü

Bakır metalin yaygın olarak kullanıldığı bir diğer alan ise otomotiv sektörüdür. İçerisinde metal bulunan elektrik kabloları, akımın güvenle aktarılmasını sağlayarak sürüş güvenliği sağlama konusunda yardımcı olur. Böylelikle modern araçlarda elektronik sistemlerine dair çok az problem yaşanır. Bununla birlikte yeni nesil modern elektrikli araçların üretiminde de bakırın önemli bir hayli büyüktür. Söz konusu araçların batarya ve motorlarında bakırın kullanılması da araçların performansını iyileştirir. Güçlü manyetik alan oluşumunu destekleyerek yüksek verimlilikte enerji dönüşümünü mümkün kılar. Ayrıca bakırın bataryada kullanılması da şarj sistemlerini sorunsuz ve güvenli şekilde yapılandırılmasına katkıda bulunur.

Otomobillerin fren aksamlarında da bakıra yer verilir. Bakırla imal edilen fren sistemleri daha güvenli ve stabil bir çalışma performansına sahiptir. Aynı zamanda frenlerin uzun kullanımda dahi güvenle çalışmasına ve hızlı tepki vermesine yardımcı olur. Ayrıca bakır, elektronik tüm ürünlerde olduğu gibi ısıyı etkili biçimde dağıtır. Bakırdan üretilen radyatör, motorun aşırı ısınmasını önleyerek ideal ısıyı koruma görevini üstlenir. Bununla birlikte otomobiller, en zorlu koşullarda dahi motoru ısıtmaz ve aracın boğulmadan yol almasına destek olur.

Kimya

Korozyona karşı yüksek dayanıklılık sunan element, laboratuvar çalışmalarında yaygın kullanılır. Bunun sebebiyse kimyasal işlemler sırasında zarar görmemesi ve çalışmaların güvenli şekilde sürdürülmesine destek olmasıdır. Bununla birlikte bakırın yüksek iletkenliği, kimya biliminde de devreye girerek ısı değiştirici sistemlerinde en çok kullanılan element olmasını sağlar. Aynı zamanda bakır borular da ısıyı başarılı şekilde transfer ederek kimyasal reaksiyonların stabil kalmasında önemli bir rol üstlenir.

Kimyasal çözeltiler, pek çok metali parçalayarak kısa sürede yok olmasına yol açar. Bu durum kimyasal tepkimenin etrafa zarar vermesine de sebep olur. Fakat işlemler sırasında bakır kapların kullanılması, söz konusu riskleri tamamen ortadan kaldırır. Bunun sebebi ise bakırın kimyasal çözeltiyle etkileşime girmeden kendini koruyabilmesidir. Böylelikle asidik yapılı tüm çözeltiler bakır kaplarda saklanabilir veya çeşitli labarotavuar uygulamalarında kullanılabilir.

Sağlık Sektörü

Bakır, antibakteriyel bir metaldir ve sağlık sektöründe pek çok amaç için kullanılır. Öncelikle mikroplara, mantarlara ve bakterilere karşı uygun olmayan bir yüzeye sahiptir. Böylelikle bakterilerin üremesini engellediği için tıbbi ekipmanlarda kullanılır. Aynı zamanda kullanılan bakır yüzeyler de hastalar ve doktorların çeşitli hastalıklara karşı koruyucu önlem alması açısından önemlidir.

Diş hekimliğinde bakır materyal yaygın şekilde kullanılır. Hastalar üzerinde kullanılan pek çok metalin içeriğinde bakıra yer verilir. Özellikle ağız içi gibi yüksek bulaş riski içeren bölgelerde bakırın kullanılması hijyen açısından daha büyük önem taşır. Bununla birlikte protez ve implant uygulamalarında da bakır kullanılabilir.

Bakır, hastane ve tıbbi kurumlardaki radyolojik görüntüleme cihazlarında da kullanılır. Böylelikle elektromanyetik dalgalar istenen bölgeye hızla ve etkili biçimde gönderilir. Bunun sonucunda daha net ve hatasız tıbbi görüntüleme yapmak mümkün olur.

Kuyumculuk

Bakır, kuyumculuk sektöründeki en az değere sahip metaller arasındadır. Yüksek dayanıklılığı sayesinde alaşımlarda kullanılır. Örneğin bakırın altın ve gümüşle birleştirilmesi, ortaya çıkarılan takının daha dayanıklı ve korozyona karşı dirençli olmasını sağlar. Böylelikle daha sert, uzun ömürlü ve kullanıcıyı memnun eden mücevherlerin imal edilmesi mümkün olur. Aynı zamanda bakır, mücevherlere renk kazandırmak için de tercih edilebilir.

Bakır, yıllar sonra oksitlenmeye başladıkça kötü bir görünüme kavuşmak yerine estetik bir tasarıma bürünür. Böylelikle bir dezavantajı faydaya dönüştürerek daha estetik takıların ortaya çıkmasını sağlar. Fakat bu görünüm oksitlenme sonucunda oluştuğu için uzun yıllar geçmesi gerekir.

Modern kuyumculuk haricinde geçmiş çağlardan beri süs eşyaları üretmek için de bakır kullanılmıştır. Antik çağlardan kalan birçok eşya da bakırdan üretilen bilezikler, kolyeler ve küpelerden oluşur Günümüzde de el işçiliğiyle bakırdan takı ve süs eşyası üreten pek çok sanatkar bulunur. Bunların sayısı epey azalsa da modern insanlar tarafından halen ilgi görmektedir.

Tarım

Tarım sektörü de bakırın önemli bir kullanım alanıdır. Bakır, tarımda pestisit ve fungisit olarak kullanılır. Bitki hastalıklarına karşı koruma sağlamak için bakır bazlı ilaçlar tercih edilir. Ayrıca söz konusu metalin toprak sağlığına olan olumlu etkileri, bitkilerin büyümesini teşvik eder ve tarım ürünlerinin verimliliğini artırır. Bu nedenle tarımda bakır kullanımı önemli bir yer tutar.

Metal Sanayi

Bakır, metal sanayi için de önemli bir hammadde kaynağıdır. Alaşımların üretiminde söz konusu metal sıkça kullanılır. Özellikle pirinç ve bronz gibi alaşımların yapımında diğer metallerle birleşerek çeşitli özellikler kazandırır. Alaşımlar ise sanayi ürünlerinde, otomotiv parçası üretiminde ve pek çok endüstriyel uygulamada yaygın olarak kullanılır.

Yenilikçi Teknolojiler

Son yıllarda söz konusu, yenilikçi teknolojilerde de önemli bir yere sahip olmuştur. Gelişen nanoteknoloji ve biyoteknoloji alanlarında bakırın özellikleri yeni uygulamalar için araştırılır. Bu noktada bakır nanopartikülleri ile bileşenleri, enerji depolama, su arıtma ve çevre dostu uygulamalar gibi alanlarda büyük bir potansiyele sahiptir.

Bakırdan Yapılan Eşyalar Nelerdir?

Bakır, elektronik cihazlardan dekoratif ürünlere kadar pek çok eşyanın üretilmesinde önemli rol oynayan bir elementtir. Mutfak araç gereçlerinden kablolara, elektronik cihazlardan su tesisatına kadar birçok sistemde yaygın şekilde kullanılır. Bakırdan üretilen bazı ürünler aşağıda sıralanmıştır:

• Isı iletimi özelliği sayesinde çok eski çağlardan beri mutfak araç gereçlerinde kullanılan bir metal olmuştur. Bakır tencere ve tavalar; yemeğin eşit şekilde pişmesini sağlar. Aynı zamanda mutfakta estetik bir görünüm de sunar. Bununla birlikte ısıya dayanıklılığı sayesinde uzun yıllar kullanılabilir.
• kızıl görünümü nedeniyle vintage ve eskitilmiş bir görüntü oluşturur. Bundan dolayı vazo, mumluk ve süs eşyası gibi ürünlerin üretiminde sıkça kullanılır.
• Su tesisatı borularının üretiminde kullanılır. Bakır borular korozyona ve oksitlenmeye karşı dayanıklı olduğu için temiz suya ulaşmayı kolaylaştırır. Aynı zamanda korozyon nedeniyle oluşabilecek ek maliyetlerin önüne geçer.
• Telefon, tablet ve bilgisayar bileşenlerinde bakır materyale yer verilir. İç aksamda ısıyı dağıtarak cihazların performanslı bir şekilde çalışmasında önemli bir rol oynar.
• Elektrik akımını güvenli bir şekilde ilettiği için kablo ve devrelerde kullanıma uygundur. Her türlü elektronik cihaz ve sistemde kullanılabilir.

Modern dünyada bakır, elektrikli araçların çeşitli aksamlarında kullanılır. Yeni yaygınlaşmaya başlayan bataryalı araçlara talep arttıkça bakır da değer kazanır.

Bakır Nasıl İşlenir ve Kullanılır?

Bakırın kullanılması için ilk olarak doğadan çıkarılması gerekir. Bunun için de maden şirketlerine ihtiyaç duyulur. Çıkarılan bakırların tesislerde ayrıştırılması, zenginleştirilmesi ve işlenerek kullanıma hazır hale getirilmesi de gerekir. Bakırın nasıl çıkarıldığı ve işlenerek kullanıma hazır hale getirildiği aşağıda anlatılmıştır:

• Bakırı yeraltının derinliklerinden çıkarmak mümkündür. Bunu yapmak için sondaj ve benzeri uygulamalara ihtiyaç duyulur. Fakat maliyetli olabileceği için yüzeye yakın alanlardan çıkarılması da karlılık açısından önem arz eder.
• Maden çıkarıldıktan sonra üzerinde pek çok farklı bileşen bulunur. Bu noktada cevherin kırılması ve diğer tüm elementlerden ayrıştırılması gerekir. Ayrıştırılan materyalin saflık oranı ne kadar yüksekse değeri de o denli fazla olur. Fakat saflığının artması için ayrıştırma uygulamalarının defalarca yinelenmesi gerekir.
• Metal ayrıştırılarak saf bir forma getirildikten sonra yüksek sıcaklıktaki fırınlardan eritilme aşamasına geçilir. Bu sayede ürünün tamamen eriyerek diğer metallerden ayrıştırılması hedeflenir. Ne kadar saf bir metal elde edilirse dayanıklılığı da o kadar yüksek olacaktır. Ardından mat bakır adı verilen oldukça kaliteli bir materyal elde edilir.
• Materyalin tamamen saflaştırılması için elektrolitik rafine yönteminin uygulanması gerekir. Bu aşamada bir çözeltiye batırılır ve elektrik akımına maruz bırakılır. Ardından neredeyse %99.99 oranına ulaşan bir metal elde edilir. Bu aşamada iletkenlik ve korozyona karşı dayanıklılık açısından oldukça yüksek bir seviyeye ulaşır.
• Saf bakırın kullanıma hazır hale getirilmesi için şekillendirilmesi önemlidir. Bunun için dövme ve haddeleme adı verilen işlemlere tabi tutulur. Teller, levhalar, borular ve çubuklara dönüştürülerek farklı endüstrilerde kullanılmak üzere sevk edilir. İnce teller kablo yapımı için ayrılırken borular ise su tesisatında kullanmak ilgili şirketlere satılır.

Son haline ulaşan bakır, şekillendirildikten sonra istenen her alanda kullanıma uygundur. Bu bağlamda elektrik, inşaat, otomotiv ve kuyumcu sektörlerinin standartlarına göre şekillendirilerek sevkiyatının gerçekleştirilmesi de mümkündür.

Bakır Kullanımının Avantajları

Bakır, toprak yüzeyine yakın bölgelerden çıkarıldığı için madenciliği nispeten daha kolay olan elementlerden biridir. Dolayısıyla dünyanın daha fazla ihtiyaç duyduğu zaman yeni maden yataklarının keşfedilmesi ve çıkarılması da mümkündür. Bununla birlikte çıkarılan madenlerin ayrıştırma ve işleme kolaylıkları da bakırın popülerliğini korumasına yardımcı olur. Ayrıca zamandan kazandırdığı ve uygun maliyetli bir maden olduğundan da bahsedilebilir. Bakır kullanımının çeşitli avantajlarına aşağıda değinilmiştir:

• Bakırın güneş panellerinde, rüzgar türbinlerinde ve hidrolik santrallerde kullanılması, enerjinin güvenli bir şekilde aktarılarak depolanmasına yardımcı olur. Bununla birlikte günümüzde yenilenebilir enerji kaynaklarının popülerliğinin arttığı düşünüldüğünde bakırın değerleneceği düşünülebilir.
• Geri dönüştürülerek yeniden kullanılabilir bir materyaldir. Bu nedenle eskiyen, yıpranan ve değerini kaybeden bakırların toplanarak yeniden işlenmesi mümkündür. Bunun sonucunda çevre kirliliği azalır ve yüksek tonajlarda bakırlar piyasaya yeniden girer.
• Pek çok materyalle karşılaştırıldığında bakımı en kolay olan malzemelerden biridir. Korozyona dirençli olması, oksitlenme riskine karşı daha az endişe duyulmasını sağlar. Bu sebeple binaların görünmeyen tesisatlarında kullanmak mümkündür.
• Düşük dirençli bir iletkendir ve elektrik hatlarındaki kaybı minimuma indirerek yüksek performans sergiler. Enerjinin sürekliliğini sağlayarak büyük şehirlere ve binalara kesintisiz elektrik hizmeti aktarılmasını mümkün kılar.
• Düşük ısı üretir ve bunu başarılı bir şekilde dağıtır. Dolayısıyla elektronik cihazların iç kısmında kullanılması, yüksek ısıya bağlı anakart ve devre yanmalarını engeller.
• İşlenmesi kolaydır ve hızla şekil alabilir. Tel, boru ve levha haline getirilmesi son derece kolay olduğu için her sektörde kullanılabilen uygun maliyetli bir elementtir.
• Doğal bir kaynak olup herhangi bir kimyasal ya da çevreye zararlı bileşenler içermez. Böylelikle metalin kullanımına dayalı herhangi bir çevre kirliliği, su kaynaklarının kirlenmesi veya doğaya zarar verilmesi söz konusu değildir.

Bakır, insan sağlığı için de faydalı bir materyal olarak öne çıkar. Mutfak araç gereçlerinde alüminyum yerine kullanmak, insanların çeşitli metallerdeki kimyasal içeriklerden korunmasını mümkün kılar. Ayrıca bakır tencere ve tavalar ısıyı eşit dağıttığı için yemeklerin daha lezzetli olmasına katkıda bulunur.

Sizin için hazırladığımız “Bakır Nerelerde Kullanılır?” başlıklı içeriğimiz de ilginizi çekebilir.